Mediasten; toraks boşluğunun, üstte toraks girişi, altta diyafragma, arkada vertebral kolon, önde sternum ve yanlarda pariyetal plevra ile çevrilen anatomik bir bölgesidir. Angulus sterni’den 4. intervertebral aralığa uzanan bir hat ile süperiyor ve inferiyor olarak ikiye ayrılır. İnferiyor bölüm, perikardiyal keseye göre anteriyor, orta (visseral) ve posteriyor (paravertebral) olmak üzere üç bölüm olarak isimlendirilir. Çoğu kez anteriyor ve süperiyor kısımlar, anterosüperiyor olarak birlikte anılır.
Anterosüperiyor mediastende; timus, arkus aorta ve dalları, büyük venler, lenfatikler ve yağ dokusu yer alır. Orta mediastende; kalp, perikard, frenik sinirler, trakea bifurkasyonu ve ana bronşlar, her iki akciğer hilusu ve lenf nodları, posteriyor mediastende ise özefagus, vagus sinirleri, sempatik zincir, inen aorta, azigos ve hemiazigos venler, lenf nodları ve yağlı doku bulunur. Mediastende çok sayıda ve farklı yapıda organ ve dokunun bulunması nedeni ile çok geniş bir yelpazede neoplastik kitleler, kistik lezyonlar ve enfektif hastalıklar meydana gelebilmektedir. Mediasten kitlelerinin %80’ini sekonder kitleler oluştururken, primer kitleler %20 oranındadır. Primer mediasten kitleleri her yaş grubunda görülebilmekle birlikte, 20-30 yaş aralığında ve erkeklerde daha sıktır. İnsidans 4-9/10 000 olarak raporlanmıştır.
Mediastenden köken alan her tümör veya kistin mediastende bir başlangıç yeri vardır. Lezyonların %54-57’sinin anteriyor, %9,5-20’sinin orta ve %26-33,4’ünün posteriyor mediasten yerleşimli olduğu bildirilmiştir. Sabiston ve Scott tüm yaş grubunda en sık mediastinal kitle olarak nörojenik tümörleri, ikinci sırada timomayı ve üçüncü sıra- da lenfomayı gösterirken, Whooley ve arkadaşlarına göre bu sıralama; timoma, germ hücreli tümörler ve lenfoma şeklindedir. Duran Yıldız ve arkadaşlarının serisinde ise sıralama timik lezyonlar, lenfoma ve sarkoidoz olarak verilmiştir. Çocuklarda yetişkinlere göre nörojenik tümörler ve nonhodgkin lenfomalar daha sık, perikardiyal kist ve timomalar daha az gözlenir. Aynı zamanda tümörlerin tipi ve sıklığı lokalizasyon ile yakından ilişkilidir. Anteriyor mediasten kitleleri genellikle timoma, lenfoma, teratom ve germ hücreli tümörlerdir. Orta mediastende lenfomalar, bronkojenik ve perikardiyal kistler, posteriyor mediastende ise nörojenik kökenli tümörler, bronkojenik ve nöroenterik kistler daha sıktır.
Yerleşim yerleri ve sıklığına göre mediasten kitlelerinin dağılımları aşağıda sıralanmıştır.
Mediasten kitleleri:
Ön mediasten
– Timoma- Germ hücreli tümörler
Teratom
Seminom
Embriyonal hücreli kanser
Koriokarsinom- Lenfoma
– Tiroid ile ilgili lezyonlar – Paratiroidlezyonları
Orta mediasten
– Lenfoma
– Metastatik kitleler
– Granülomatöz hastalıklar
– Gelişimsel kistler
– Perikardiyal kistler
– Bronkojenik kistler
– Vasküler kitle ve genişlemeler
– Diyafragma hernisi
Arka mediasten
– Nörojenik tümörler
– Periferik sinir kökenli tümörler
– Sempatik gangliyon kökenli tümörler
– Paragangliyonik doku tümörleri
– Özefagus lezyonları
– Diyafragma hernileri
Mediastinal Tümörün Belirtileri Nelerdir?
Mediastinal tümörleri olan kişilerin neredeyse %40’ı hiçbir semptom yaşamamaktadır.
Büyümelerin çoğu genellikle başka bir nedenden dolayı gerçekleştirilen bir göğüs röntgeni üzerinde keşfedilir.
Semptomlar genellikle tümörler tarafından omurilik, kalp veya perikard (kalbin astarı) gibi çevreleyen yapılara uygulanan baskıdan kaynaklanır ve şunları içerebilir:
Öksürük
Nefes darlığı
Göğüs ağrısı (biraz nadir)
Ateş
Gece terlemeleri
Kan öksürme
Ses kısıklığı
Açıklanamayan kilo kaybı
Lenfadenopati (şişmiş veya ihale lenf düğümleri)
Hırıltı/ Stridor (Tiz ve gürültülü solunum, tıkanma anlamına gelebilir)
Göz sorunları (sarkık göz kapağı, küçük öğrenci).
Mediastinal Kanserlerin Tedavisi
Cerrahi girişim hem histolojik tanının belirlenmesi hem de radikal tedavi için önerilen ve en etkili yöntemdir. (1,3,14). Bunun için mediastinoskopi, anterior mediastinotomi, transservikal mediastinoskopi, sternotomi, torakotomi ve VATS en sık kullanılan cerrahi yöntemlerdir.
Kaynaklar
Thomas W. Shields. Overview of Primary Mediastinal Tu- mors and cysts. In Shields TW, LoCicero J, Ponn RB, Rusch VW, ed. General Thoracic Surgery, vol 2, 6th ed. Philadelp- hia: Lippincott Williams and Wilkins; 2005: 2489-93.
Sabiston DC, Spencer FC: Surgery of the Chest 5th ed. WB Saunders Philadelphia 1990; 498-533.
Kern JA, Daniel TM, Tribble CG. Thoracoscopic diagnosis and treatment of mediastinal masses. Ann Thorac Surg 1993; 56: 92-6.
Bradley M, Richardson JD. Primary anterior mediastnila tu- mors in children and adults. Ann Thor Surg 1986; 42: 338-43.
Capoferri M, Furrer M, Ris HB. Surgical diagnosis and the- rapy in patients with mediastinal space-occupying lesions: A retrospective analysis of 223 intervention with special reference to longterm course. Swiss Surg 1998; 4: 121-8.
Rubush JL, Gardner IR, Bayd WC, Ehrenhaft JL. Mediasti- nal tumours, review of 186 cases. J thorac Cardiovasc Surg
1973; 65: 216-9.
Heimburger IL. Primary neoplasms of the mediastinum. Arc
Surg 1963; 86: 978-98.
Davis RD, Oldham NH, Sabiston DC. Primary cysts and neoplasm of the mediastinum: recent changes in clinical pre- sentation, methods of diagnosis, management and results. Ann Thorac Surg 1987; 44: 229-37.
Cohen AJ, Thompson LN, Edwards FH, Bellamy RF. Pri- mary cysts and tumors of the mediastinum. Ann Thorac Surg 1991; 51: 378-86.
Brown K, Alberle DR, Batra P, Steckel RS. Current use of imaging in the evulation of primary mediastinal masses. Chest 1990; 98: 466-73.
Whooley BP, Urshel JD, Antkowiak JD. Primary tumors of the mediastinum. J surg onc 1999; 70: 95-9.
Yıldız D, Türüt H, Sırmalı H, Altınok T ve ark. öMediastinal kitlelerde cerrahi yaklaşım: 142 olgunun değerlendirilmesi. S.D.U.Tıp Fak. Derg. 2005; 12: 1-5.
Davids RD, Oldham HN, Sabiston DC. The Mediastinum. In: Sabiston&Spencer Surgery of the Chest, 6th edition. Phila- delphia: WB Saunders Co 1996: 576-611.
Bacha EA, Chapelier AR, Macchiarini P. Surgery for invasi- ve primary mediastinal tumors. Ann Thorac Surg 1998; 66: 234-9.
Srivella S, Ford WB, Zikria EA, et al. Foregut cysts of the mediastinum. Result in 20 consecutive surgically treated cases. J Thorac Cardiovasc Surg 1985; 90: 776-82.