Akciğer hücrelerinin çeşitli kanser yapıcı maddelere (sigara, hava kirliliği, radon gazı gibi) uzun süre maruz kalması sonucu gelişen kanser türüdür. Akciğer kanseri geç bulgu verir, hastaların %75’inde hastalık ileri evreye geldiğinde tanı konabilir.
- Akciğer Kanserinin Nedenleri?
Sigara (pasif içicilik dahil) en büyük sebeptir (%90). Bunun yanında hava kirliliği, kömür dumanı, asbest maruz kalmak, topraktaki radon gazı. Bazı hastalarda özellilkle ailesel öyküsü olanlarda daha yüksek oranda görülebilmektedir.
- Nasıl Tespit Edilir?
Hastada şikayetler oluşmaya başladığında büyük olasılıkla hastalık erken dönemi geçmiş durumdadır. Ailesel öyküsü olanlar, sigara içenler, hava kirliliğine sürekli maruz kalanlar, yüksek stres altında çalışanlar, kronik beslenme ve uyku düzensizliği olanlar mutlaka bir uzman doktor tarafından genç yaşlardan itibaren takip edilmelidirler. Risk gruplarında, en iyi takip yıllık “düşük doz akciğer tomografisi” ile yapılmalıdır.
- Akciğer Kanserinin İlk Belirtileri?
Akciğer kanseri erken dönemlerde hastalarda çok fazla şikayet yaratmaz. Genellikle daha ileri evrelerde kilo kaybı, göğüs ağrısı, yan ve sırt ağrısı, kan tükürme gibi şikayetlerle hastalar doktora başvururlar.
- Akciğer Kanseri Evreleme?
Klinik evreleme hastanın detaylı muayenesi, detaylı tetkikler ile yapılır (akciğer filmi, tomografi, MR ve PET/BT ileri tomografi, Kemik sintigrafisi, SFT – Solunum fonksiyon testi, ve diğer). İlk üç evre erken dönemdir (cerrahi ön planda uygulanır). Evre 3B ve 4, ileri evredir; çoğunlukla cerrahi dışı Kemoterapi, Radyoterapi ve/veya İmmünoterapi ile tedavi edilirler. 3B akciğer kanseri? İleri evre, metastaz da yapmış safhadır. Hedefe yönelik tedaviler, İmmünoterapi, Kemoradyoterapi gibi güncel tedavilerle 5 yıl sağ kalım %15-18’lere kadar çıkabilmektedir. Küba aşısı (CIMAvax-EGF) ileri evre KHDAK (Küçük hücreli dışı Akciğer Kanseri) olanlarda sağ kalım avantajı sağlamaktadır; 2 yıl sağ kalım %38 iken 5 yıl sağ kalım %23’e çıkmaktadır. Hedefe yönelik (sadece kanser hücrelerini hedef alan) ajanlardır. Hedeflenebilen ana moleküler değişiklikler epidermal büyüme faktörü reseptörü (EGFR) mutasyonu, ALK translokasyonu ve ROS1 translokasyonudur.
- Akciğer Kanseri Ameliyatı?
Erken evrede ilk, 2 evrede öncelik cerrahidir (VATS kapalı ameliyat ile); sağ kalım 5 yıl için %70’ler civarındadır. Evre 3A’da önce neoadjuvan (Kemoradyoterapi) yapılıp kitle küçültüldükten sonra cerrahi yapılanlarda 5 yıl sağ kalım %40-50 civarındadır. Yakın takip çok önemlidir.
Akciğer kanserini önlemenin en iyi yolu SİGARA, E-SİGARA, NARGİLE kullanımının mutlaka sonlandırılması ve ERKEN TEŞHİS ve YAKIN TAKİP çok önemlidir. Akciğer kanseri belirtilerini taşıyorsanız veya şüpheleniyorsanız öncelikli olarak randevu almayı ve muayene ihmal etmeyin.
